Logo ontwerp + Identity design voor Laposta

Een nieuw gezicht voor een onderneming met 40.000 klanten

Laposta¹ is een online dienst waarmee digitale nieuwsbrieven kunnen worden verstuurd. Het bedrijf — opgericht door Stijn van der Ree — is operationeel sinds 2010 en heeft meer dan 40.000 klanten. Qua positionering legt Laposta haar klemtoon op nieuwsbrieven en niet op e-mail marketing. Met als verschil tussen die twee dat het bij nieuwsbrieven gaat om communicatie, terwijl e-mail marketing nadrukkelijker gericht is op commercie. Veel klanten van Laposta vallen dan ook in de hoek van instanties, instellingen, stichtingen, non-profits en idealistische ondernemingen. Zo verzorgt Laposta de nieuwsbrieven voor:

Rijksoverheid
FNV
Universiteit Gent
TU Delft
Dierenbescherming
Green Choice
Verscheidene provincie’s, ministerie’s en ambassades
Verscheidene ziekenhuizen, hogescholen en universiteiten
En meer dan 100 gemeenten

De opdracht

Laposta groeide gestaag en met een internationale versie van de dienst in aantocht vond Stijn het tijd om de onderneming visueel naar een hoger plan te tillen. Ik werd ingeschakeld om mijn visie te geven op wat het bedrijf zou kunnen uitstralen en om dit herontwerp te realiseren.

Aanvankelijk wilde Stijn het bestaande logo van Laposta behouden en zich puur richten op de visuele identiteit eromheen. Maar omdat een logo extreem bepalend is voor het totale design bood ik hem aan om in eigen tijd een alternatief logo te ontwerpen. Op die manier zouden we toch kunnen bekijken of het bestaande logo te overtreffen was. En ik stelde voor dat ik zou deze uren alleen zou facturen als Stijn het gevoel zou hebben dat we een schitterende voltreffer in handen hadden. Een gok mijnerzijds waarvan mijn intuïtie zei: go for it!

Het oude logo

Het nieuwe logo

Het oude logo

Het nieuwe logo

Logo ontwerp voor Laposta

Een beschermheilige voor het overbrengen van boodschappen

Na het in kaart brengen van Laposta als bedrijf, haar klanten en haar markt volgde de projectfase waarin brainstormen en concepting centraal stonden. In deze fase bedacht ik meerdere richtingen ten aanzien van de mogelijke nieuwe visuele inslag voor Laposta. En één van deze richtingen maakte mij in het bijzonder enthousiast…

Dit was de richting die ik betitelde als “cultureel en missie-gedreven”. Dit was een inslag waarbij Laposta qua design bewust een stap richting haar al bestaande doelgroep zou doen. Dit om zowel hen meer aan te spreken, als wel om zichzelf apart te zetten van de andere spelers in de sector.
Dit idee omvatte een serieuzer design dat meer gericht was op idealisten dan op marketeers. Het zou Laposta weghalen van the middle of the road (veilig) en sturen naar een eigen ingeslagen weg (meer uitgesproken). En bij deze richting had ik al snel de aandrang om te kijken naar een toespeling op de oudheid. Dit om de identiteit gewicht te geven en om deze een slag formeler te maken. Maar ook omdat het voor mijn gevoel goed zou vallen bij doelgroep die Laposta van nature bleek aan te trekken.

Geciteerd uit mijn mail aan Stijn:

“Zoekend naar een symbolische weergave van een boodschapper binnen cultuur, religie en mythologie kwam ik op een aantal interessante figuren zoals: Phidippides², de god Hermes³ en de godin Iris⁴. Dat mengde zich in mijn brein met de postduif en de traditionele postbezorger van tegenwoordig. Het leidde me langs oude schilderijen waarop boodschappers uit de hemel te zien zijn met een blaasinstrument. Wat me deed denken aan het oorspronkelijke posthoorn⁵-logo van Laposta. En dat deed me inzien wat ik symbolisch mooi vind aan dat oorspronkelijke logo: de beweging die de posthoorn visueel lijkt te maken naar rechts, alsof het onderweg is om een boodschap te brengen. Wat me vervolgens deed denken aan het Rolls Royce-logo… En dat logo bracht me weer terug naar het oorspronkelijke beeld op ons mood board (één van mijn favoriete kunstwerken): De gevleugelde overwinning van Samothrake⁶.”

Geciteerd uit mijn mail aan Stijn:

“Het doel van deze aftasting is voor mij het gewichtig maken van het overbrengen van boodschappen. In dit geval in de vorm van e-mail. Het uiterst serieus nemen daarvan. Zoals Laposta dat al meer dan 10 jaar doet. Maar dat begint bij — en moet worden uitgebeeld via — een beeldmerk met gewicht. Een soort vrouwe Justitia, maar dan in de vorm van een beschermheilige voor het overbrengen van boodschappen.”

Dit was de richting die ik betitelde als “cultureel en missie-gedreven”. Dit was een inslag waarbij Laposta qua design bewust een stap richting haar al bestaande doelgroep zou doen. Dit om zowel hen meer aan te spreken, als wel om zichzelf apart te zetten van de andere spelers in de sector. Dit idee omvatte een serieuzer design dat meer gericht was op idealisten dan op marketeers. Het zou Laposta weghalen van the middle of the road (veilig) en sturen naar een eigen ingeslagen weg (meer uitgesproken). En bij deze richting had ik al snel de aandrang om te kijken naar een toespeling op de oudheid. Dit om de identiteit gewicht te geven en om deze een slag formeler te maken. Maar ook omdat het voor mijn gevoel goed zou vallen bij doelgroep die Laposta van nature bleek aan te trekken.

Geciteerd uit mijn mail aan Stijn:

“Zoekend naar een symbolische weergave van een boodschapper binnen cultuur, religie en mythologie kwam ik op een aantal interessante figuren zoals Phidippides², de god Hermes³ en de godin Iris⁴. Dat mengde zich in mijn brein met de postduif en de traditionele postbezorger van tegenwoordig. Het leidde me langs oude schilderijen waarop boodschappers uit de hemel te zien zijn met een blaasinstrument. Wat me deed denken aan het oorspronkelijke posthoorn⁵-logo van Laposta. En dat deed me inzien wat ik symbolisch mooi vind aan dat oorspronkelijke logo; de beweging die de posthoorn visueel lijkt te maken naar rechts. Alsof het onderweg is om een boodschap te brengen. Wat me vervolgens deed denken aan het Rolls Royce-logo… En dat logo bracht me weer terug naar het oorspronkelijke beeld op ons mood board (één van mijn favoriete kunstwerken): De gevleugelde overwinning van Samothrake⁶.”

Geciteerd uit mijn mail aan Stijn:

“Het doel van deze aftasting is voor mij het gewichtig maken van het overbrengen van boodschappen. In dit geval in de vorm van e-mail. Het uiterst serieus nemen daarvan. Zoals Laposta dat al meer dan 10 jaar doet. Maar dat begint bij — en moet worden uitgebeeld via — een beeldmerk met gewicht. Een soort vrouwe Justitia, maar dan in de vorm van een beschermheilige voor het overbrengen van boodschappen.”

Vroege digitale logo-schets

Na deze pitch en een aantal logo-concepten op basis van deze richting was Stijn overtuigd. Er zou een nieuw logo komen voor Laposta, gebaseerd op deze nieuwe insteek.

En zo werd het dit logo — het boegbeeld van de nieuwe visuele identiteit van Laposta — geboren. Het logo bestaat uit een vliegende engel met een posthoorn in zijn linkerhand en een opgerold telegram in zijn rechter. Deze engel (intern door mij omgedoopt tot “St. Laposta”) is de fictieve beschermheilige van boodschappen. Hij zorgt ervoor dat een boodschap veilig, snel en zorgvuldig wordt overgebracht naar een ontvanger. Een symbolische weergave van wat Laposta doet.

Logo symbool

Met dit logo is de symboliek van de oudheid teruggebracht naar de digitale wereld van nu. Het logo oogt gewichtig, statig en zelfverzekerd. En het bleek een voltreffer als het gaat om uniekheid en karakter. Tevens oogt het dynamisch. Het lijkt naar rechts te bewegen (net als het oorspronkelijke logo) alsof de engel onderweg is om een boodschap te brengen. En daarnaast beweegt de engel zich richting het licht, waardoor de torso en het opgeheven been deels wegvallen door de tegemoetkomende zonnestralen. Ook dit effect (dat mede geïnspireerd op de abstracte werken van Gerard Richter⁷) doet het logo dynamisch over komen.

Volledig logo

Na deze pitch en een aantal logo-concepten op basis van deze richting was Stijn overtuigd. Er zou een nieuw logo komen voor Laposta, gebaseerd op deze nieuwe insteek.

Logo symbool

Met dit logo is de symboliek van de oudheid teruggebracht naar de digitale wereld van nu. Het logo oogt gewichtig, statig en zelfverzekerd. En het bleek een voltreffer als het gaat om uniekheid en karakter. Tevens oogt het dynamisch. Het lijkt naar rechts te bewegen (net als het oorspronkelijke logo) alsof de engel onderweg is om een boodschap te brengen. Daarnaast beweegt de engel zich richting het licht. Waardoor de torso en het opgeheven been deels wegvallen door de tegemoetkomende zonnestralen. Dit effect doet het logo dynamisch over komen en is mede geïnspireerd op de abstracte werken van Gerard Richter⁷.

Volledig logo

Qua ontwerpstijl bestaat het logo uit een combinatie van ronde (zachte) en scherpe (harde) hoeken. Dit is deels om een balans te vinden tussen krachtig en vriendelijk en tussen formeel en informeel. Maar ook is het een toespeling op het geselecteerde logo-lettertype. Een schreef-lettertype dat zowel scherpe hoeken als ronde krullen bevat, waarmee het qua karakter uitermate geschikt was voor Laposta.

Daarnaast heeft het logo met opzet een ietwat getekende uitstraling. Het bevat daarom enkele imperfecties als het gaat om verhoudingen, uitsparingen en hoeken. Dit is deels een toespeling op vroegere (non-digitale) tijden en het is deels gericht op het idee dat er soms grote schoonheid schuilt in het imperfecte. Zoals bij het beeld ‘De gevleugelde overwinning van Samothrake’.

‘Large space’ logo

Ook is er een alternatieve variant van het logo ontworpen. Het betreft een close-up van het gezicht waarbij aan het hoofd twee engel-vleugels bevestigd zijn. Deze vleugels zijn een directe toespeling op het volledige logo en koppelt ze qua stijl aan elkaar. Ook zijn ze een knipoog naar één van de inspiratiebronnen van het volledige logo: de god Hermes. Deze wordt namelijk dikwijls afgebeeld met een gevleugelde helm op zijn hoofd.

Het doel van dit alternatieve logo is om een herkenbaar en uniek icoon te hebben voor situaties waarin het volledige logo te groot zou zijn. Of wanneer het te veel details zou moeten inleveren bij het schalen naar een zeer klein formaat.

‘Small space’ logo

‘Large space’ logo

‘Small space’ logo

Identity design voor Laposta

Uniekheid in balans

Omdat dit nieuwe logo zeer uniek en uitgesproken was (zeker in deze sector), vond ik het belangrijk dat het in balans zou worden gehouden door andere design-elementen. Om deze reden heb ik tijdens het uitwerken van het nieuwe logo tegelijkertijd gewerkt aan de andere onderdelen van de visuele identiteit, te weten: de lettertypes voor Laposta, het nieuwe kleurenpalet van Laposta, en illustraties om de identiteit verder mee aan te kleden.

Typografie

Voor Laposta zijn twee lettertypes geselecteerd die prachtig samengaan met zowel elkaar als met het logo. Het eerste lettertype is een ietwat formeel, klassieker lettertype dat een knipoog is naar krantenkoppen van vroeger. En het tweede lettertype is een modern lettertype dat gericht is op leesbaarheid en vriendelijkheid.

Het lettertype voor de titel-typografie is een schreef-lettertype dat zowel klassiek en gevestigd, als benaderbaar en vriendelijk oogt. Het is vrolijk, optimistisch en ietwat apart, maar met iets chics erin. En het lettertype haakt in op de culturele uitstraling van het logo. Daarnaast combineert het lettertype zowel rondingen als puntige hoeken en dit sluit aan op de tekenstijl van het logo zelf.

Het lettertype voor alinea’s is een schreefloos en moderner lettertype. Een vriendelijk en toegankelijk lettertype dat net even afwijkt van de al zo bekende lettertypes in deze hoek. Daarnaast is het een lettertype dat specifiek ontworpen is voor het lezen van langere teksten op beeldschermen.

Typografie

Voor Laposta zijn twee lettertypes geselecteerd die prachtig samengaan met zowel elkaar als met het logo. Het eerste lettertype is een licht formeel, klassieker lettertype dat een knipoog is naar krantenkoppen van vroeger. En het tweede lettertype is een modern lettertype dat gericht is op leesbaarheid en vriendelijkheid.

Het lettertype voor de titel-typografie is een schreef-lettertype dat zowel klassiek en gevestigd, als benaderbaar en vriendelijk oogt. Het is vrolijk, optimistisch en ietwat apart, maar met iets chics erin. En het lettertype haakt in op de culturele uitstraling van het logo. Daarnaast combineert het lettertype zowel ronde als puntige hoeken en dit sluit aan op de tekenstijl van het logo zelf.

Typografie voorbeeld

Kleur

Het kleurenpalet van Laposta bestaat uit twee primaire kleuren en drie ondersteunende neutrale kleuren. De primaire kleuren van Laposta zijn een warme, milde geeltint en een zachte, milde roze-tint. Deze kleuren hebben als voornaamste doel om de uitstraling van Laposta hartelijk en vriendelijk te maken. En daarnaast dienen ze ervoor om het logo (dat statig en meer serieus oogt) wat te dempen.

“Laposta-geel” is een warme, stralende geeltint die je zou kunnen zien als een toespeling op het idee van ‘onderweg zijn naar het licht’ zoals het logo dat uitbeeldt. Deze tint laat het logo prachtig tot zijn recht komen omdat het contrast tussen puur zwart en deze veel subtielere, warme kleur zeer groot is. De kleur geeft warmte aan de identiteit en oogt benaderbaar en optimistisch.

“Laposta-roze” is een kleur die qua karakter erg dicht bij de geeltint ligt. Eveneens warm en benaderbaar, alleen nog een slag zoeter dan geel. Een zeer uitgesproken en unieke tint in deze sector en een kleur die evenals de geeltint het technische karakter van Laposta als dienst wat remt. “Online nieuwsbrieven-software” klinkt namelijk technisch. En voor iets minder digitaal-vaardige mensen wellicht zelfs wat spannend. De primaire Laposta-kleuren zijn erop gericht om dat spannende aspect wat te dempen. Net als dat ze de statigheid van het logo en het titel-lettertype wat dempen.

Wit, zwart en grijs zijn de ondersteundende neutrale kleuren van de Laposta-identiteit. Wit laat het geel en roze optimaal tot hun recht komen. Zwart is bestemd voor het logo, de typografie, en andere onderdelen die om maximaal contrast vragen. En een zachte grijstint is een alternatieve achtergrondkleur voor situaties waar geel of roze te aanwezig zou zijn.

Kleur

“Laposta-geel” is een warme, stralende geeltint die je zou kunnen zien als een toespeling op het idee van ‘onderweg zijn naar het licht’ zoals het logo dat uitbeeldt. Deze tint laat het logo prachtig tot zijn recht komen omdat het contrast tussen puur zwart en deze veel subtielere, warmere kleur zeer groot is. De kleur geeft warmte aan de identiteit en oogt benaderbaar en optimistisch.

Illustraties

Om de visuele identiteit van Laposta verder aan te kleden zijn illustraties ontwikkeld. Het idee hiervoor ontstond als gevolg van de treffende tekenstijl van het logo en de vraag wat daarmee goed zou samengaan. Illustraties zijn — in tegenstelling tot foto’s — qua stijl volledig te sturen en af te stemmen op de stijl van een logo. En zo werd het logo ook voor dit onderdeel van de identiteit de leidraad.

Het doel van de illustraties is om de benaderbaarheid en vriendelijkheid van Laposta visueel te benadrukken. En om een origineel alternatief te bieden voor de (in mijn ogen) te vaak gebruikte stockphoto’s of pictogrammen in deze sector.

Na het ontwikkelen van een mood board voor de gewenste tekenstijl heb ik de illustrator Edward Kobus⁹ benaderd voor het uitwerken van de Laposta-illustraties.

Enkele Laposta-illustraties
Getekend door Edward Kobus⁹

Nawoord

“A start-up grown up”

Het doel van de nieuwe visuele identiteit van Laposta is om een visueel statement te maken dat staat als een huis. Goed voor de volgende 10 jaar en verder. Een stap serieuzer. Een stap gewichtiger. Meer uitgesproken. Maar zeker zo benaderbaar en hartelijk als gevolg van het samenspel van de formele en minder formele elementen in het design. “A start-up grown up” zoals ik het noem. Een design dat past bij een bedrijf met 40.000+ klanten en een website die 1.3 miljoen paginaweergaven per maand realiseert.

Na een uitgebreide conceptfase waarbij veel ideeën de revue passeerden kan het eindresultaat worden omschreven als een unieke, professionele en warme visuele identiteit. Het is een markante mix van een sterk en statig logo dat teruggrijpt op het verleden. Van hedendaagse zachte kleuren. Van typografie die klassiek en modern combineert. En van illustraties die de identiteit verder aankleden en die tevens het ietwat abstracte karakter van een online dienst als deze wat meer tastbaar maken.

Stijn gaf mij tijdens dit omvangrijke project enorm veel ruimte om mijn creativiteit de vrije loop te laten, zowel qua tijd als artistiek. En deze vrijheid staat direct in verband met het resultaat waar wij beiden enorm trots op zijn. Stijn, bedankt voor alles!

Reactie van de klant

“Onze organisatie is de afgelopen jaren flink gegroeid en we vonden het tijd voor een nieuwe ‘look’. Om onze visuele identiteit te verbeteren heb ik contact gezocht met Paul. (Ik werk veel liever één op één met een deskundige zzp’er, dan met groter bureau waarbij je niet weet wie de opdracht zal uitvoeren.)
Binnen het project wilden we in eerste instantie ons oorspronkelijke logo behouden. Maar Paul had (in eigen tijd) zo’n aantrekkelijk alternatief ontworpen, dat we besloten hem te vragen voor een totaal re-design. Dat is ons goed bevallen. Hij begint breed, legt steeds opties voor, is zeer betrokken en hij is een talentvol ontwerper. We kijken er erg naar uit om met onze nieuwe vormgeving naar buiten te treden!”

— Stijn van der Ree

Eigenaar Laposta

Voetnoten

Bronnen

1: Laposta ↗ — online nieuwsbrieven-software.
2: Phidippides ↗ — Griekse koerier tijdens de slag bij Marathon.
3: Hermes ↗ — god van de handel en het verkeer in de Griekse mythologie.
4: Iris ↗ — godin en boodschapper van de goden in de Griekse mythologie.
5: Posthoorn ↗ — blaasinstrument gebruikt door vroegere postbezorgers.
6: De gevleugelde overwinning van Samothrake ↗ — beeld van de godin Nikè.
7: Gerard Richter ↗ — Duits kunstschilder.
8: Edward Kobus ↗ — Illustrator en 2d Animator.